Orhangazi Hakkında
Orhangazi Marmara Denizi’nin güneyinde Bursa-Yalova karayolu üzerinde, İznik Gölü’nün batı kıyısında yer alan 81.862 bin nüfusa sahip bir ilçedir. Orhangazi, Samanlı ve Katırlı Dağlarının çevrelediği verimli bir ova üzerine kurulmuştur. Orhangazi 1893 yılında ilçe olmuştur. Bu tarihten sonra kentte hızlı bir gelişme yaşanmış ve 1913 yılında Orhangazi adını alarak bu günlere gelinmiştir.Sanayi,tarım, hayvancılık, özellikle zeytin, dünyaca ünlü Gedelek turşusu, meyvecilik ve ormancılık halkın geçim kaynağını oluşturmaktadır. Toplam 31 mahalle bulunmaktadır.Orhangazi , Gebze-Orhangazi-İzmir otoyolunun yapılması ile bölgenin en önemli çekim merkezlerinden birisi olmasına kesin gözüyle bakılmaktadır.
ORHANGAZİ TARİHİ
İlçemiz Topselvi Mahallesi Ilıpınar Höyüğünde yapılan kazılar ilk kez 1948 yılında Türk araştırmacı K.Köktem tarafından keşfedilip bilim dünyasına duyurulmuştur. Daha sonra Hollandalı arkeolog tarafından 1987 yılında başlayan kazılar 1995 yılına kadar devam etmiş Bursa bölgesinin en eski yerleşim birimi olduğu belirtilen Ilıpınar Höyüğü’ nün M.Ö.5400 Yıllarına dayanan Dünyanın en eski eşyaları ile mezarlarının bulunduğu çok sayıda tarihi eserler bulunmuştur.
Orhangazi’ nin bilinen en eski sakinleri Britanyalılar’ dır. M.Ö. 74 Yılından sonra bölgemiz, Romalıların egemenliği altına girmiştir. Orhangazi, 365 yılında kent derecesine yükselmiştir. Roma İmparatorluğu’ nun ikiye ayrılmasından sonra 395 yılında Bizans Devleti’ ne bağlanmıştır. Basilinapolis adlı kent, III. Yüzyılda kentimizin bulunduğu alanda kuruluştu. Pazarköy olan eski adını da olasılıkla Bazilinaköy’ den almıştır.
Bölge 1085-1097 yılları arasında Anadolu Selçuklu Devleti’ nin yönetimine girmiştir. 1097 yılında kentimiz ve çevresi Haçlılar tarafından yağma edilmiştir. 1024-1261 Yılları arasında İznik Bizans İmparatorluğu egemenliği altında kalan eski Orhangazi, göle daha yakın bir yerde bulunuyordu.
1332 yılında Orhan Bey tarafından fethedilen bölgemizde, Yerleşim ünitesi olarak II. Osmanlı Padişahı Orhan Bey tarafından 1362 yılında kurulmuştur. Orhan Bey burada kendi adına bir Camii ve Hamam yaptırarak civarda bulunan Türk aşiretlerini buraya yerleştirmiştir. Pazarköy adını alan bu yerleşim merkezi o sıralarda İznik’ e bağlıydı. Osmanlı Devleti’ nin ikinci Padişahı Orhan Bey, has mülkü olan kentimizi, daha sonra İznik’ te bulunan Mevlana Alâeddin Medresesi’ ne vakıf olarak bağışlamıştır. Bu tarihte İznik’ in Gürle Bucağına bağlı Pazarköy’ ün 17-18. Yüzyıllarda kaza derecesine ulaştığı sanılmaktadır. 1879 yılında Pazarköy bucak merkezi olmuştur.
1893 yılında ise Bursa iline bağlı ilçe merkezi olmuş ve Kurtuluş Savaşında işgal kuvvetlerinin ilerlemesine engel olan Pazarköy’ ün adı, kurucusu II. Osmanlı Padişahı Orhanbey adına dayatılarak, 1913 yılında ORHANGAZİ olarak değiştirilmiştir.
20 Eylül 1919 tarihinde itilaf devletlerinin işgali altına giren Orhangazi’ de Yunanlılar tarafından Çakırlı, Dutluca, Çeltikçi, Gedelek ve Yeniköy’ de katliamlar yapılmış, kentimiz tamamiyle yakılmıştır. Orhangazililer önce Gemlik’ e sonra da İstanbula gönderilmiştir. Orhangazi 10 Eylül 1922 tarihinde düşman işgalinden kurtulmuş ancak kasaba yandığı için ilçe merkezi iki yıl Gürle’ ye taşınmıştır.
1927 yılı Hüdavendigar Vilayeti Salnamesi’ nde Orhangazi için; “Yeterli gücü olmadığı halde, Yunan işgalinde halkının yurtseverliği nedeniyle, düşmanın içeri doğru sokulmasına hayli engel olan Pazarköy, kaçarken Yunanlılar tarafından bu nedenle tümüyle yakılmıştır. Bu verimli, bol kazançlı, çalışkan ve kahraman halkın çok yakında uzun süredir taşıdığı köy sıfatını, çağdaş bir kent durumuna ve refaha ulaştıracağı kuşkusuzdur.” Yazılıdır.
Kurulduğunda uzun süre ufak bir yerleşim yeri olarak varlığını sürdüren Orhangazi, özellikle Bursa-Yalova karayolunun öneminin artması nedeniyle son yıllarda hızla bir gelişme göstermiştir. Kenarında bulunan ovanın verimliliği sayesinde kasaba, köylükten çıkıp Kent haline gelmiştir.
Türkiye İstatistik Kurumunun 2024 yılı Nüfus Tespitlerine göre İlçenin nüfusu 81.862 dir
Orhangazi İlçesinin 31 Mahallesi bulunmaktadır.